วันศุกร์, 4 ตุลาคม 2567

เผยวิธีเอาตัวรอดหากถูกทรายดูดต้องทำยังไง ไม่ใช่เรื่องไกลตัว

13 ธ.ค. 2023
865

สสวท.แนะ วิธีเอาตัวรอดหากถูกทรายดูด หลังเกิดเหตุสลดเสียชีวิต 5 ศพ เผย ไม่ใช่เรื่องไกลตัวร้ายแรงถึงชีวิตเลยนะคะ


ทางสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรือ (สสวท.) ได้เคยออกมาให้ความรู้เกี่ยวกับเหตุการณ์ทรายดูด ไว้ว่า ทรายดูด เกิดจากน้ำที่ผสมกับทราย ทำให้อนุภาคของทรายเกิดการเลื่อนตัวได้เร็วขึ้น เมื่อทรายชุ่มน้ำ จะเปลี่ยนสภาพของทรายให้เป็นของเหลว และไหลตัวได้ง่ายนั่นเองค่ะ

กรณีที่เป็นบ่อขนาดใหญ่ เรียกว่า บ่อทรายดูด มีความเป็นไปได้ 2 วิธี ที่จะเกิดได้นั่นคือ

  • น้ำใต้ดินพุ่งทะลักจากพื้นใต้โลก ผสมเข้ากับเม็ดทรายข้างบน
  • แผ่นดินไหวการสั่นสะเทือนของแผ่นดินช่วยให้เกิดการผสม และคลุกเคล้าของน้ำกับทรายได้เป็นอย่างดี

ทั้งนี้ การผสมระหว่างดินทรายกับน้ำนั้น จะลดแรงเสียดทานระหว่างเม็ดทราย และเปลี่ยนสภาพของเม็ดทรายให้เป็นของเหลว เป็นเหตุให้ของหนักที่ตั้งอยู่บนทรายจมลงได้ หรือเมื่อเกิดแผ่นดินไหว ตึกทั้งหลังที่ตั้งอยู่บริเวณที่มีน้ำใต้ดินผ่าน และเป็นดินทราย อาจจมทั้งหลังได้เช่นกันค่ะ ซึ่งกรณีโคลนถล่มก็เป็นเช่นเดียวกัน เมื่อฝนตกลงมามาก ดินผสมเข้ากับน้ำ ก็จะเปลี่ยนสภาพเป็นโคลน และไหลได้ง่ายค่ะ

ทรายดูด เกิดขึ้นที่ไหนได้บ้าง

  • ริมตลิ่ง
  • ชายหาด
  • ริมทะเลสาบ
  • หนองบึง และที่เฉอะแฉะ

หากเดินบนทรายแห้ง ที่ชายหาดริมทะเล ความแห้งทำให้ทรายไหลตัวได้ยาก ทำให้เราสามารถยืนได้ แต่ถ้าเป็นชายหาดที่โดนน้ำแล้ว เม็ดทรายชุ่มน้ำ และสามารถเลื่อนตัวได้อย่างรวดเร็วนั่นเองค่ะ

สิ่งที่ควรทำหากโดนทรายดูด

  • หากต้องเผชิญกับสถานการณ์ทรายดูด ไม่ต้องตกใจ เพราะร่างกายมนุษย์นั้น สามารถลอยอยู่เหนือทรายดูดได้ดีกว่าน้ำนะคะ อันดับแรกเลย ขอให้คุมสติ และไม่ต้องยกไม้ยกมือเหมือนว่ายน้ำ เพราะยิ่งทำให้จมลงไปเร็วยิ่งขึ้นนะคะ
  • วิธีที่ถูกต้องก็คือ หงายศีรษะขึ้นฟ้า และเอนตัวนอนหงายเหมือนนอนเล่น เพียงเท่านี้ก็จะไม่จม ก่อนจะค่อยๆเลื่อนตัวหาที่จับยึด เช่น ต้นไม้ หรือ ขอนไม้ ในบริเวณดังกล่าวนั่นเองค่ะ
  • แต่ถ้าต้องเผชิญสถานการณ์ที่จมลงจนเกือบถึงเอว ต้องเลื่อนตัวช้าๆ ก้าวขาขึ้นมาอย่างช้าๆ อย่าก้าวเร็ว เพราะถ้าก้าวเร็ว ทำให้เกิดสูญญากาศที่เท้า ยิ่งทำให้โดนดูดจมลงเร็วขึ้นไปอีก ซึ่งการก้าวช้าช่วยลดความหนืดลง ทั้งนี้การกางแขนให้มากที่สุด จะช่วยให้เพิ่มพื้นที่ผิว และช่วยให้ตัวลอยอยู่ได้

วิธีเอาตัวรอดจากทรายดูด

หากใครเผลอเหยียบลงไปในทรายดูด ให้ตั้งสติดีๆ อย่าดิ้นรนหรือตะเกียกตะกาย เพราะจะทำให้ตัวจมลงไปอย่างรวดเร็ว ควรนอนหงายราบไปกับพื้นทราย กางแขนขาออกให้กว้าง จะช่วยให้ตัวลอยตัวอยู่เหนือทรายได้ จากนั้นค่อยๆ คลานหรือว่ายน้ำออกจากบริเวณนั้น

วิธีการช่วยเหลือคนที่ติดอยู่ในทรายดูดนั้น สามารถทำได้ดังนี้

  • ห้ามดึงคนที่ติดอยู่ขึ้นมาจากด้านบน เพราะจะทำให้ตัวคนจมลงไปอย่างรวดเร็ว
  • ควรใช้เชือกหรือวัสดุอื่นๆ ผูกติดกับตัวคนที่ติดอยู่ จากนั้นค่อยๆ ดึงออกมาจากบริเวณนั้นในแนวราบ
  • หากคนติดอยู่ใกล้กับขอบบ่อทราย ควรใช้ไม้หรือวัสดุอื่นๆ เขี่ยทรายออกให้ตัวคนลอยตัวขึ้นมา
  • หากเหยียบลงไปในทรายดูดแล้ว ควรนอนหงายราบไปกับพื้นทราย กางแขนขาออกให้กว้าง จะช่วยให้ตัวลอยตัวอยู่เหนือทรายได้

ทำไมถูกทรายดูดแล้วอันตรายถึงชีวิต

การถูกทรายดูดแล้วเสียชีวิตมีสาเหตุหลักมาจาก 2 ประการ คือ

  1. จมน้ำ
    การจมน้ำ เมื่อตกลงไปในทรายดูด หากพื้นที่ตรงนั้นมีน้ำท่วมขัง ร่างกายจะจมลงไปอย่างรวดเร็ว เนื่องจากทรายดูดมีความหนืดสูง ยากที่จะดิ้นตัวขึ้นมา ส่งผลให้ร่างกายขาดอากาศหายใจและเสียชีวิต
  2. ขาดแรงพยุง
    การขาดแรงพยุง เมื่อร่างกายจมลงไปในทรายดูด น้ำหนักตัวจะกดทับทรายดูด ทำให้ทรายดูดเกิดการยุบตัว ส่งผลให้ร่างกายขาดแรงพยุงและจมลงไปเรื่อยๆ สำลักทรายจนขาดอากาศเสียชีวิต